Page 44 - ÖZ BAKIŞ - İZMİR İl Millî Eğiitm Müdürlüğü Özel Eğitim ve Rehberlik Dergisi

Öz Bakış

durumu takdir-i ilahi olarak yorumladıkları, sahip ailelere göre daha az olduğunu ve sosyal
%53’ünün çaresizlik, %48’inin şaşkınlık, % 39’unun yükleri daha fazla hissettikleri görülmüştür (Singhi
hayal kırıklığı ve %13’ünün de intiharı düşündükleri ,1990).
saptanmıştır (Balcı ve Arkadaşları, 2019). Tüm Engelli annelerin babalara göre daha olumsuz
bunlara ek olarak engelli çocuğa sahip ailelerde en duygular yaşadığını gösteren araştırmalar
sık karşılaşılan durumlardan biri de çocuklarındaki olmakla birlikte, anne ve babaların farklı olumsuz
engel durumunun zamanla düzeleceği ve tamamen duygular yaşadıklarını ortaya koyan araştırmalarda
iyileşebileceği düşüncesidir. Çünkü onlara göre bulunmaktadır. Buna göre anneler daha çok
yaşadıkları bu durumun kabul edilebilir bir şey suçluluk ve stres; babalar daha çok öfke ve üzüntü
değildir. hissetmektedirler (Akt. Aslan, 2019).

Bu bilgilerden de görüldüğü gibi engelli çocuğa Öte yandan engelli çocuğa sahip olunması ile
sahip ailelerin sağlıklı çocuğa sahip ailelerden çok değişen aile düzeninde annelerin; durumdan daha
daha farklı özel yaşamları, sosyal çevreleri ve iş fazla etkilendikleri, daha yoğun stres yaşadıkları
hayatları bulunmaktadır.
ve sosyal ağlarının zayıf olduğu durumlarda
Engelli çocuğun dünyaya gelmesi ile birlikte aile görülmüştür (Kazak, 1987).
bir travma yaşar ve bu travma ile baş etmek Karadağ (2009), engelli çocuğa sahip annelerin,
için ömür boyu süren emek sarf etmek zorunda psikolojik sorunlar yaşadığı engelli bir çocuk
kalırlar. Çünkü bu durum beraberinde psikolojik, dünyaya getirdiklerini anladıkları andan itibaren
sosyolojik, ekonomik pek çok yükü de beraberinde hayal kırıklığı yaşadıkları ve sosyal desteği
getirmektedir. Engelli çocuğa sahip ailelerin, düşük hissettikleri ve bu nedenle umutsuzluk
sağlıklı çocuğa sahip ailelerden daha fazla hissettiklerini tespit etmiştir.
ekonomik stres yaşadıklarını, aile rutini, boş zaman
değerlendirmede sıkıntılar yaşadıklarını, zayıf sosyal Anneler üzerinde yapılan bir diğer araştırmada
etkileşime sahip olduklarını ve fiziksel ve zihinsel ise engelli annelerinin daha fazla psikolojik sıkıntı
sağlıklarında bozulmalar yaşadıkları görülmüştür. içinde olduklarını ve engel türüne göre bu psikolojik
Ayrıca bu ailelerde evlilik uyumunun sağlıklı çocuğa sıkıntının farklılık göstermediği görülmüştür. Ancak

44 | Özel Eğitim ve Rehberlik Dergisi