Page 45 - ÖZ BAKIŞ - İZMİR İl Millî Eğiitm Müdürlüğü Özel Eğitim ve Rehberlik Dergisi
P. 45
Öz Bakış
çocuğun günlük aktivitelerde anneye bağımlı yaşayarak sosyal destekten yoksun olmasını da
olma durumuna göre değiştiğini gözlemlenmiştir. beraberinde getirmektedir.
Yani çocuk anneye ne kadar bağımlı ise annenin Babanın ise iş hayatı ile birlikte farklı sosyal
psikolojik sıkıntı düzeyi o kadar artmaktadır çevreler edinebildiği ve yaşam kalitesinin anneye
(Breslau,1982).
oranla daha yüksek olduğu görülmektedir. Bunun
Benzer şekilde engelli annelerinin depresyon yanında sosyal desteği daha fazla hissedip
düzeyleri ve sağlıklı çocukların annelerinin kendisini umutsuz hisseden engelli babaları da
depresyon düzeylerinin karşılaştırıldığı bir bulunmaktadır.
araştırmada engelli annelerin daha ağır
depresyonda oldukları görülmüştür (Lofçalı,2019;
Demir ve ark.,2010). Engelli çocuğa sahip ailelerin umutsuzluk
hisleri ve sosyal destek arasında ters yönde
Buna ek olarak çocuklarına yalnız bakan anneler,
çocuklarına anne-baba birlikte ve bakıcı tarafından bir ilişki olduğu görülmüştür.
bakılan annelerden ve çocuklarına aile büyükleri Yani kişinin aldığı sosyal destek arttıkça
tarafından bakılan annelerden daha yüksek
depresyon belirtileri göstermekte olduğu; ayrıca, hissettiği umutsuzluk duygusu da aynı
çocuklarına anne-baba birlikte bakan annelerde, oranda azalmaktadır.
çocuklarına bakıcı tarafından bakılan annelerden (Aslan, 2019)
daha yüksek depresyon belirtileri göstermekte
oldukları tespit edilmiştir (Görgü, 2005).
Benzer şekilde Feldman ve ark.(2002) engelli
çocuğa sahip annelerin daha yüksek seviyede Buna ek olarak başka bir araştırmada ev
strese sahip olduklarını ve sosyal izolasyon hanımlarının daha fazla engelli çocuğa sahip
yaşadıklarını ve kendilerini yalnız hissettiklerini ve oldukları ve sağlık personeli olarak çalışanların daha
yardıma muhtaç olduklarını tespit etmişlerdir. az engelli çocuğa sahip oldukları tespit edilmiştir
(Mıdık Özpak ve ark., 2017). Bunun nedeninin
Engelli çocuğa sahip ailelerde annelerin daha engelli çocuğa sahip olunduktan sonraki süreçte
yüksek oranda depresyon yaşadığı da gözlemlenen annenin çalışma hayatını sonlandırarak çocuğun
bir diğer sorun olarak karşımıza çıkmaktadır (Kaçan, bakımı ile ilgilenmek zorunda kalması gösterilebilir.
2012; Demir, Özcan, Kızılırmak,2010).
Yine başka bir araştırmada engelli annelerinin
Bedensel engelli (serebral palsi ve spinabifida) sürekli kaygı düzeylerinin ve algılanan sosyal
çocukların aileleri üzerinde yapılan bir başka desteğin ortalamanın üstünde olduğunu tespit
araştırmada ise annelerin depresyon, anksiyete etmiştir. Aralarındaki ilişki incelendiğinde ise sosyal
ve stres düzeylerinin yüksek olduğu ve annelerin desteğin arttıkça kaygının azaldığı görülmüştür.
yaşam kalitesinin babaların yaşam kalitesinden Ayrıca annenin eğitim ve gelir düzeyi arttıkça kaygı
daha düşük olduğu saptanmıştır (Şimşek ve Aybar, seviyesinin de azaldığı saptanmıştır (Coşkun; Akkaş
2014). 2009).
Bu durumun en önemli nedeni ise babanın çocuğun Resch ve ark. (2012), engelli çocuğa sahip
bakımından birincil derecede sorumlu olmaması ve 110 aile üzerinde yaptığı araştırmada %9’unun
annenin sürekli çocuk ile bir arada olması ve ona depresyonda olduğunu ve bu ailelerdeki aile
bakım vermesidir. memnuniyeti, problem çözme yeteneği, fiziksel
Çocuğun anneye bağımlı olması annenin sağlık ve değerlendirme süreçleri ile ilgili yaşanan
çalışmasına engel olmakta daha izole bir hayat yetersizliklerin depresyonu %83 oranında etkilediği
görülmüştür.
Şubat 2022 - Sayı 1 | 45
